Προς μια νέα Σεισάχθεια

11 Απρ 2017

του Ιωάννη Α. Ιωάννου

Στην ταραγμένη και ταραχώδη εποχή των αρχών του 6ου π.Χ. αιώνα, μια χαρισματική φυσιογνωμία έρχεται να λυτρώσει τον λαό της Αθήνας.  Ο απελευθερωτής των φτωχών στρωμάτων της αθηναϊκής κοινωνίας,  από τα δυσβάσταχτα βάρη της φορολογίας και της συνιδιοκτησίας με τους εύπορους γαιοκτήμονες, είναι ο γνωστός σε όλους μας, από τα σχολικά ακόμη χρόνια μας, ο μέγας νομοθέτης Σόλων.

Ο λαοφιλής νομοθέτης, ως «διαλλακτής» καλείται να επιλύσει μακροχρόνια και φλέγοντα ζητήματα της πόλης του. Με έκτακτες εξουσίες που του δίνονται υποχρεούται να σώσει την Αθήνα από μία στάση, η οποία διαφαινόταν στον ορίζοντα εξαιτίας της οικονομικής και κοινωνικής κρίσεως. Και ως οφείλει πράττει. Με γνώμονα το συμφέρον του λαού, που τον στηρίζει, αποφασίζει να πράξει το αυτονόητο, να ακολουθήσει δηλαδή την «μέση οδό» και να υπηρετήσει το γενικό συμφέρον υπεράνω των όποιων πολιτικών και ταξικών συμφερόντων. 

Πρώτο του μέλημα, λοιπόν, ήταν η μεταρρύθμιση της καταπιεστικής νομοθεσίας που αφορούσε τον δανεισμό. Με αποφασιστικές κινήσεις ανατρέπει τα δεδομένα στον μείζονα αυτόν τομέα με την ρηξικέλευθη κατάργηση του περιβόητου «δανείζειν επί τοις σώμασι», με αναδρομική μάλιστα ισχύ, καθώς και με την περίφημη σε όλους μας σεισάχθεια  («απόσειση των βαρών»). Η συνεπακόλουθη έτσι ολοκληρωτική παραγραφή των χρεών («χρεών αποκοπή»), η απαγόρευση της δουλοπαροικίας καθώς και ο απαραίτητος ριζοσπαστικός περιορισμός της μεγάλης ιδιοκτησίας, με την ταυτόχρονη βέβαια, οφείλουμε εδώ να τονίσουμε για την αποφυγή κακοπροαίρετων συνειρμών με αριστερά μορφώματα, εγγύηση της ασφάλειας της ιδιοκτησίας, έφερε μίαν τρόπον τινά επανάσταση. Έδωσε στην αθηναϊκή κοινωνία του 6^ου αιώνα την απαραίτητη βοήθεια, που είχε επειγόντως ανάγκη. Η μεσαία τάξη κατόρθωσε να ισχυροποιηθεί και να θέσει τις βάσεις της μετέπειτα δόξας της πόλης, η φτωχή αγροτιά ελεύθερη να ορθοποδήσει και να επανδρώσει το σώμα του εκκλησίας του δήμου και η ανώτερη τάξη των μεγαλογαιοκτημόνων να αποδυναμωθεί μεν ως έναν βαθμό πολιτικά και οικονομικά, χωρίς όμως δε να ακολουθήσει την οδό την φυγής, με την συνεπακόλουθη απώλεια κεφαλαίων για την πόλη.

Παρά τις όποιες αδυναμίες και αστοχίες της σε ορισμένα ζητήματα, τα οποία επιβεβαιώνονται και από τις μετέπειτα εξελίξεις, ο Σόλων με το υγιές διορατικό και ρεαλιστικό του πνεύμα έσωσε την Αθήνα από τα χειρότερα. Την προστάτευσε από την αναρχία και μία εξέγερση, η οποία με αίτημα την αιθεροβατούσα ισομοιρία και την ανατροπή, θα αποτελούσε τροχοπέδη στην ανάπτυξη της Αθήνας και ίσως τελικά σήμερα η ιστορία της αρχαίας Ελλάδος και κατ΄επέκτασιν του δυτικού πολιτισμού να ήταν τελείως διαφορετική.

Με λίγα λόγια, την κρίσιμη εκείνη χρονική στιγμή, τότε που η Αθήνα δεν είχε γίνει η μεγάλη ηγεμονική δύναμη των χρόνων του Περικλή και ως μια μικρή ακόμα ελληνική πόλη ταλανιζόταν ακόμα από ζητήματα οικονομικά και κοινωνικά, οι Αθηναίοι είχαν την τύχη να βρουν την σωτηρία τους, χάρη στο έργο του Σόλωνα.

Ουκ ολίγες φορές λέμε ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται. Δυστυχώς συνήθως ως ένα άσχημο αστείο, ιδίως σε χαλεπούς καιρούς όπως σήμερα. Το σύγχρονο ελληνικό κράτος σε κατάσταση διαρκούς σηψαιμίας, σε όλους σχεδόν τους τομείς, αδυνατεί να αντισταθεί στις πιέσεις και τις πολιτικές, που το οδηγούν στον αργό θάνατο. Η παραπαίουσα σήμερα μεσαία τάξη χάνεται στο σοκ του χάους, που αφήνει πίσω της η οικονομική κατρακύλα. Η νεόπτωχη τάξη νέο-Ελλήνων μαραζώνει, αφυδατωμένη από οράματα και ιδέες, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν ανάχωμα στην παρακμή της κοινωνίας μας. Η ελληνική νεολαία στην απ΄έξω, με αβέβαιο μέλλον και λανθασμένα πρότυπα, παραμένει αμέτοχη και σε διαρκή χειμερία νάρκη, αναγκασμένη πολλές φορές να ακολουθήσει την οδό της ξενιτιάς.

Η ευθύνη βέβαια βαραίνει πρωτίστως το διεφθραρμένο καθεστώς, που υπομένει παθητικά τις δικές του αιώνιες παθογένειες και ατέλειες, οι οποίες καταστρέφουν την υγιή οικονομική ανάπτυξη και θέτουν τρομακτικά εμπόδια στην επιχειρηματικότητα. Αυτό δίνει έδαφος στην αντίπερα όχθη όπου όλα είναι τελείως διαφορετικά, καθώς οι σύγχρονοι μπορούμε να πούμε «μεγαλογαιοκτήμονες» διαρκώς αυξάνουν την δύναμή τους, κραδαίνοντας χωρίς αιδώ τα λάφυρα της νίκης του άκρατου και ακόρεστου πλουτισμού τους. Τα λάφυρα του θριάμβου τους απέναντι σε ένα σύστημα συμβιβασμένο και υποταγμένο σε καταστροφικές πολιτικές.

Ο κίνδυνος του εκτροχιασμού και σήμερα πιο ζωντανός από ποτέ. Στον βωμό των συμφερόντων των τραπεζών, των ελληνόφωνων ολιγαρχών αλλά και των κρατικοδίαιτων υπαλλήλων του, το κράτος διστάζει ή ακόμα και φοβάται να προστατεύσει το σύνολο της κοινωνίας και την χώρα συλλήβδην με μία νέα απαλλαγή των -άδικων- βαρών, με μία νέα σεισάχθεια. Και δεν φτάνει μόνο αυτό. Αλλά υποβασταζόμενο από ψευτοσωτήρες και εκλιπαρώντας αυτούς, που επιζητούν την διάλυση της χώρας, όπως το ΔΝΤ, η κομισιόν και η γερμανική κυβέρνηση, με ιδιοτελή συμφέροντα όλοι, εξακολουθεί να αποθεώνει τους απάτριδες εγχώριους και όχι μόνο «ευγενείς» οίκους. Παράλληλα οδηγεί τους Έλληνες σε ένα στυγνό σύγχρονο σύστημα δουλοπαροικίας με ανεργία, δυσβάσταχτη φορολογία, συντάξεις και μισθούς πείνας.

Ο Ελληνισμός σήμερα αναζητάει ένα σύγχρονο κοινωνικό αναμορφωτή, τον Σόλωνα του 21^ου αιώνα. Τον «διαλλακτή» εκείνο, που θα συνταιριάξει αρμονικά το δημόσιο συμφέρον με το συμφέρον του ξένου και εγχώριου ιδιωτικού κεφαλαίου, προς όφελος όλων. Εκείνον που θα πατήσει το κουμπί της επανεκκίνησης διαγράφοντας μεγάλο μέρος των χρεών του χτες ενώ παράλληλα θα εγκαινιάσει την εποχή που η πατρίδα και οι Έλληνες θα στηρίζονται στα δικά τους πόδια. Τον υπέρμαχο όχι μόνο των δικαίων της μικρομεσαίας τάξης, αλλά παράλληλα και τον προστάτη της ιδιοκτησίας των πρόσφορων ανθρώπων του κεφαλαίου, οι οποίοι δεν αισχροκερδούν, αλλά αντίθετα προσφέρουν στην πολιτεία με την δημιουργία πλούτου και θέσεων εργασίας. Μακριά συνεπώς από την κεφαλαιοαποτρεπτική, εκ φύσεως και συνειδήσει, τάση των αριστερών πολιτικών, επιπρόσθετη αποστολή του θα είναι και η δημιουργία ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για την προσέλκυση, απαραίτητων για το καλό και την επιβίωση όλων, νέων ζωοδότρων επενδύσεων.

Έχουμε ανάγκη από εκείνον ή από εκείνους που θα προστατεύσουν τους νεόπτωχους Έλληνες και θα τους λυτρώσουν από την άνωθεν επιβεβλημένη  εξαθλίωση και παρακμή. Με μία νέα σεισάχθεια θα εξασφαλίσει απαλλαγή της εθνικής οικονομίας από το απεχθές χρέος ενώ συνάμα θα διαφυλάξει ως κόρην οφθαλμού την περιουσία των Ελλήνων πολιτών.